Bà Nhâm mặt tươi, hai tai nhí nhảnh đôi hoa tai vàng óng ánh. Bà ngồi tiếp chuyện các bà bạn. Miệng cười luôn luôn. Trong nhà, lúc này rầm rầm vang lên những tiếng nóị Họ ăn uống, cốc bát đũa chạm nhaụ Chốc lại nổi một tràng pháọ Nhuận vai chú rể, vẻ mặt hớn hở. Chàng bận áo sa, đi giầy vernis, đầu rẽ lệch, chững chạc cái khăn. Và có mùi nước hoa ở trong người thoảng thơm mát. Hiền ngồi vặn kèn hát, chị Thảo và chị Nhâm chạy loăng quăng bưng nước dùng và các bát xào nấu đi các bàn các mâm. Không khí cưới xin rất đầm ấm và vui vẻ. Nắng mới tháng ba chạy ngoài cửa sổ sang sáng. Gió xuân nhẹ lọt vào làm rung động những bông hoa ở trên các bàn ăn. Hương trầm trên bàn thờ gia tiên tỏa ra thơm phức man mát. Bộ tam sự mới mua sáng loáng như mặt gương ẩn nắng hoe tươi ngoài cửa sổ. Ông Hai Cửu và ông anh giai bà Nhâm ngồi trên cái ghế ngựa kê dưới bàn thờ thi nhau uống rượu và hút thuốc. Hai người vừa uống rượu vừa hãm thuốc lào và nói chuyện với nhau:
Ông Hai Cửu:
- Gái góa như bà chị tôi đây, thật đáng được bốn chữ Tiết Hạnh Khả Phong! ...
- Nếu không có tôi, mấy lần cô nó toan cải giá! ...
Ông Cửu trừng mắt, nhăn mặt, cau có. Ông anh giai bà Nhâm thở xong khói thuốc lào, nói tiếp:
- Tôi phải đe ... Nếu cô bước đi bước nữa, thì tôi mấy cô sẽ tuyệt đường nhân nghĩa cốt nhục! ...
Ông Hai Cửu gật gù:
- Phải!.. phải!..
Trong nhà đám, tiếng kèn thổi bài cười sằng sặc. Rồi lại đến bài âm điệu du dương thánh thót, êm áị
Hiền cười đi vàọ Mấy đứa trẻ đến nhặt pháo cười reo lên và làm trò đùa với Hiền. Hiền lại để một ngón tay lên mũi, có tiếng kêu:
- Ngoéo!
Đàn trẻ con ngửa mặt lên trời, cười khanh khách. Hiền mang bánh pháo, gỡ cho các trẻ. Hiền thấy chúng thích lắm.
Hôm sau là ngày đón dâụ
Nhà ông Hàn Kiệm, một căn nhà ngói hai tầng, ở giữa quãng xóm Quản Tượng. Nhà ông giầụ Ông gả Nguyệt cho Nhuận và làm thông gia với bà Nhâm. Thế mà nhiều người ngoài có tính hay nói nhảm lại bảo ông sở dĩ gả cô Nguyệt cho Nhuận là vì cô ấy ế chồng, nhiều tuổi rồị Người ta lại thối mồm, thấy ông gả con gái mà chả ăn gì, nói chuyện bình phẩm với nhau:
- Hay là cô ấy đã ỏng rồi!
Nhuận lấy vợ con nhà giầu có, nhiều người nói là chuột sa chĩnh gạo!
Họ nhà gái tiếp họ nhà giai đến đón dâu rất niềm nở. Pháo đốt mừng luôn luôn. Chú rể là chỗ quen thuộc thường ra vào, lại chơi thân với Xung nên cũng không đến nỗi thẹn lắm. Lễ gia tiên xong, đến lễ tơ hồng. Một cái bàn đặt chéo ở sân, dưới dàn hoa thiên lý tâỵ Trên bàn bầy bộ tam sự bằng đồng. ở giữa bàn có một con gà sống nằm trên chiếc đĩa tây, miệng ngậm chiếc hoa hồng tươi, châu mỏ ra phía trước. Nhuận đứng lễ, hai bên là ông anh giai bà Nhâm và ông Hai Cửụ Mỗi người đứng một bên mép chiếu hoa miệng hò những câu tế bằng chữ nhọ Ông Cửu vòng hai tay kiểu tay giấy ông Tiến sĩ hàng mã, giơ cao ngang trán.
- Hương:
Ông anh giai bà Nhâm lại:
- Bái:
Nhuận thong thả lên gối xuống gối lễ. Chàng lễ được bốn lễ ông Hai Cửu xướng một câu dài, để kết rồi đọc sớ.
- Bình thân phục vị, lễ sơ nhi tân hôn!
Ông anh giai bà Nhâm đọc sớ song, ông mỉm cười quay gọi cô dâu ra lễ tơ hồng. Nàng vừa lễ vừa mỉm cười liếc mắt nhìn Nhuận.
Bà mụ mối ton ton nhanh nhẩu đến chỗ ông bà Hàn Kiệm, nói:
- Bẩm lạy cụ, bây giờ đến lượt hai cụ cho chú rể lại mừng tuổi, rồi xin phép cụ cho họ nhà giai đón dâu! ...
Nhuận lễ hai ông bà nhạc song rồi rước dâu về ...
Nguyệt đã là vợ Nhuận được ba tháng nay rồị Hai người mến nhau lắm. Bà Nhâm hiền lành, thương con, Nguyệt sống dễ chịụ Nàng không xấu số như nhiều người khác, thường hay gặp mẹ chồng tai ác. Nhuận, Nguyệt lấy nhau, Hiền và bà Nhâm rất ngạc nhiên.
Bà Nhâm nói:
- Quái! tao tưởng không thành, sao người ta lại gả nhỉ?
- Con cũng thế, cũng ngạc nhiên như mẹ!
Bà Nhâm nói khẽ với Hiền:
- Hay là cô ả đã trót dại rồi!
Hiền cười, nói:
- Mẹ còn nhớ ông Kha không?
Bà Nhâm cười chẩy nước mắt, Hiền lảng ra và đi chơi, nghĩ đến mẹ, chàng mỉm cườị Đã bao lâu nay, bao lần chàng thường mang chuyện ông Kha ra nói khôi hài với mẹ. Là vì, Hiền biết, mẹ chàng xưa kia ngày còn con gái đã bị độc đoán trong tình yêụ Cái mối tình kín đáo của mẹ chàng với ông Kha ngày ấy, Hiền biết chắc đau khổ lắm. Có lẽ đã sống trong sự trái duyên đau khổ mới thương kẻ khác đau khổ vì trái duyên. Nên bà Nhâm thấy con và Nguyệt lấy nhau bà vui lắm. Bà thường nói:
- Giầu có thời làm gì, quý hồ lấy được nhaụ
Sự kinh nghiệm, Hiền thấy mẹ đặt tình yêu thương lên hết cả mọi thứ ở đờị Đôi khi, bà thường nhắc lại đoạn đời khổ cho các con nghe, Bà nói cái đoạn bà góa chồng năm ba mươi tuổi bà thường đi bán gạo ở đường Cầu giấỵ Có một người muốn lấy bà. Nhưng anh bà không cho lấỵ Bà nói với các con sau khi các con bà đã nhớn và học hành chăm chỉ.
- Tao suýt lấy người ta! ... Nếu tao lấy người ta thì chúng mày lại khổ. ở thế nào được với chú mày, chú mày ác lắm. Ngày bố mày chết, tao kiếm chả nuôi nổi chúng mày tao có bảo nó nuôi thằng Nhuận, nó ừ ào bảo tao mang xuống hàng Kèn để nó nuôị Được dăm ngày chả biết nó đánh mắng thằng Nhuận thế nào để nó phải về khóc kêu ở mấy chú khổ lắm.
Nhuận nghe chuyện cười, nói:
- Chú ấy còn phải nói!
Bà thấy nhiều người góa chồng khi tái giá các con nó hay khinh. Bà chép miệng:
- Giá tao đi lấy chồng, chúng mày chắc khinh tao lắm!
Hiền nói:
- Bao giờ mẹ cũng là mẹ. Dù mẹ tái giá hay mẹ ở vậy, chúng con vẫn là con của mẹ. Không bao giờ chúng con khinh mẹ cả. Có khi lại quý trọng mẹ hơn nữa!
Bà thở dài nói:
- Đứng vậy nuôi con ăn học, con mới nói thế chứ! giá mẹ có đi lấy chồng lại vác dao chém dượng, chửi cả mẹ như thằng Quý con giai bác Khang ...
Hiền bật cười vì câu nói ví của mẹ. Bà Nhâm hay ví lắm. Bà muốn dạy con, thường hay lấy người khác ra để răn. Bà thấy một người ăn cắp. Bà cũng về nói với con:
- Thằng ăn cắp ấy bằng trạc thằng Hiền.. Đấy không chịu học rồi cũng thế ...
Bà mừng rằng đã nuôi nổi cho hai con ăn học bằng ngườị Nhuận học đã đỗ được bằng Sơ học Pháp Việt thì đi làm. Hiền vừa thi trượt cái bằng Cao đẳng tiểu học. Hiền thơ thẩn đi chơị Nghĩ và biết mẹ, sở dĩ hay lấy câu "cái mả thằng bố" ra chửi chị Thảo cũng có một duyên cớ ở trong, là ngày còn con gái, bà Nhâm đã thất vọng tình yêu thứ nhất. Hiền thấy lòng không khinh ghét mẹ, mỗi khi tai chàng nghe thấy tiếng "cái mả thằng bố nhà mày". Trái lại Hiền thấy thương mẹ là khác nữạ ánh nắng hè lọt qua rặng sấu ở rìa đường rơi xuống thành những vũng tròn đốm nắng. Xe cộ vùn vụt qua, những đốm nắng nhẩy múa leo trèo đùa nhau trên mui xe rồi lại đứng im ở đường cáị Hiền vẫn thủng thẳng đi dưới rặng sấu râm mát trên hè đường Carnot. Mặt chàng buồn buồn như một nhân vật tiểu thuyết vẫn tả. Có tiếng chào, làm Hiền giật mình.
- Lạy anh ạ!
Hiền mỉm cười:
- Thím đi bán hàng về!
- Vâng!
ái ngại, Hiền hỏi:
- Thế nào dạo này ông cụ có còn hay mắng thím nữa không?
- Khổ quá! anh ạ. Tôi chỉ muốn mong cho ông cụ chết đị Ai lại bố chồng mà cứ san sát như mẹ chồng! ít rượu, ít đồ ăn ngon là kiếm chuyện rồi réo chửi đến cả xóm cũng nghe tiếng ...
Hiền cười tủm tỉm, nhìn vợ Mỹ. Nàng hỏi:
- Anh đi đâủ
- à tôi đi chơi
- Anh cầm quyển gì đấỷ
- Quyển sách chữ tây thím ạ.
- Bên nhà anh có quyển "Tố Tâm" không?
Hiền lắc đầụ
- Xem "Tố Tâm" khóc được đấy chứ ... Tôi tiếc quá có quyển Tố Tâm để chó gậm mất quá nửa; bây giờ buồn không có sách xem. Chán quá! ...
Hiền mỉm cười:
- Thím mua quyển khác?
- Chả hiệu sách nào có, em đã đi hỏi mua rồị Tưởng bên anh thế nào cũng có?
- Trước tôi cũng có, cho họ mượn, bây giờ mất rồị
Hiền biết quyển Tố Tâm của chàng, Mỹ lấy về. Hai người đi đến mé vườn Bách Thảo, vợ Mỹ chào Hiền, rồi nàng về xóm láng Ngọc Hà. Hiền trông theo vợ Mỹ lắc đầụ Cái thân hình bé nhỏ mặc áo đen dài kia, hai cái chân bước mau thoăn thoắt kia, sắp sửa đi vào cái xóm ấỵ Hiền buồn rầu quay gót về làng Thụy Khuê.
Đêm hôm nay, Hiền thao thức khó ngủ, tình yêu Sơn lại cuộn lên trong lòng. Chàng nằm thẳng người, hai mắt lim dim để nhận những cảm giác thần tiên của ái tình. Rồi Hiền rất ngạc nhiên và tự hỏi sao chàng lại có tình yêu với Sơn một cách mau mạnh và đột ngột thế. Phải, nó đột ngột lắm, nó đến từ dạo trong năm, ngày nhà chàng vừa dọn về nhà mới được một tháng. Những buổi chiều đông ấy, Hiền thường đứng trong khung cửa sổ nhìn ra đường cái làng, xem phu về.
Bên ngoài Sơn đi làm về, nghe nghé hai con mắt nhìn vàọ Hiền nhìn ra, nhếch mép cười rất đau đớn. Sơn có hiểu đâu là Hiền đang lo ngại cho nàng và cha nàng. Chàng yêu Sơn chóng mạnh thế, có lẽ tình thương chiếm nhiều hơn tình yêụ Năm tháng nay rồi! Lúc nào Hiền cũng nghĩ đến cha đã chết và một tấm lòng yêu Sơn, thương hại Sơn. Mỗi khi nghe thấy những tiếng còi rục rã của các nhà máy trong làng, lòng Hiền lại xao xuyến, tim đập, trí tưởng bâng khuâng. Yêu thương Sơn, Hiền yêu cả cái âm thanh của tiếng còị
- Có lẽ tình yêu của ta và Sơn đến chóng mạnh, cũng vì ta cũng là một con người cu ly nhà máy như Sơn!
Hiền mỉm cười nghĩ đến quãng đời học sinh của chàng. Chàng cũng có yêu một cô, nhưng rất kiêu ngạọ Chỉ vì cô học sinh ấy là con nhà quan! Ngày ấy, Hiền học năm thứ ba ở trường Thăng Long. Liên và Hiền cùng ngồi một lớp. Tính nết Hiền vốn thực thà, ăn nói có duyên, nên các bạn cùng lớp ai cũng mến. Nhất là Liên. ở trong lớp, một cử chỉ hay lời nào của Hiền phát ra là Liên cười tít mắt. Rồi nàng thấy yêu Hiền lắm. Nhưng nàng lại ghét Hiền có cái tính hay kiêu ngạo về tình. Đã bao lâu, Liên chỉ muốn Hiền viết thư cầu Liên yêụ Thế mà anh chàng chỉ lờ phờ lẳng lặng như chó phải dùi mỗi khi gặp Liên. Còn phần Hiền, chàng cũng thấy lòng mình yêu Liên. Nhưng cứ khi, chàng sắp viết thư để ngỏ tình, lại rút rát Liên đã ngồi trong ô tô với cha, chảy nước mắt nhìn Hiền lúc nàng gặp Hiền đi lang thang trên hè phố.
- Biết làm thế nàỏ Sao Liên không là con nhà bình thường?
Hiền quay gót rẽ vào một cái ngõ, tránh phải nhìn chiếc ô tô lộng lẫy có một cô con nhà quan ngồi trong đó yêu mình.
- Sơn thì ta dễ viết thư lắm.
Yêu Sơn, Hiền chỉ còn lo ngại không biết Sơn có đọc được chữ viết không? Chàng đã đi hỏi những bạn Sơn, cũng làm cọ chai trong sở Ô- men. Và Hiền rất mừng rằng Sơn cũng đọc được chữ viết.
- Cậu viết đến chữ tây, nó xem cũng được!
Hiền mỉm cườị
- Cậu đừng khinh thường người ta là con nhà lao động!
- Chết! Chết! Nếu tôi khinh sao tôi lại yêu!..
Nghĩ đến cách đối đáp của những người bạn gái của Sơn mấy tháng trước, chàng rất buồn cườị
- Mình cứ viết thư ngỏ yêu với Liên cũng như trăm nghìn người khác. Có hề gì đâu! Ai biết mình là con nhà cu lỵ
Chàng đã ngây thơ, và không hiểu sao mình đã ngây thơ quá thế. Ngày ấy Hiền cũng đã hạ bút viết thư cho Liên bức thư ở trong cũng có nói: "Anh là con nhà cu lỵ." Hiền mỉm cười thấy mình không bao giờ quên nguồn gốc. Chàng vội vàng xé nhầu nát bức thư ấy, và nhất định không bao giờ đưa thư cho Liên cả.
Chàng nhỏm dậy, thắp đèn, lấy bút viết thư. Hiền thấy viết thư ngỏ yêu với Sơn rất dễ dàng, cảm động. Xem lại lần nữa, Hiền gật gù lẩm bẩm:
- Mai nhờ người đưa cho Sơn!
|
|
|
